فهرست مطالب
فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
سال یازدهم شماره 4 (پیاپی 14، زمستان 1382)
- تاریخ انتشار: 1382/10/01
- تعداد عناوین: 6
-
صفحات 495-518
در این تحقیق 52 کلن صنوبر بومی و غیربومی در طی چهار سال در خزانه های آزمایشی با توجه به متغیرهایی نظیرتاثیر عملیات کف بر کردن بر رشد نهال ها، اندازه گیری رشد نهال در سنین مختلف (1/1،2/1و 3/2 ساله) و یکنواختی رشد نهال ها، مورد بررسی قرار گرفتند. نهال های موجود از طریق قلمه و در فواصل 30×120 سانتی متر تولید و پس از طی اولین دوره رشد و کف بر کردن در سال های بعد نهال های 2/1 (ریشه دوساله، ساقه یکساله) و 3/2 ساله (ریشه سه ساله، ساقه دوساله) جهت انجام بررسی تولید گردیدند. کلن های موجود از چهار گونه P.nigra،P.deltoids,P.euramericana,P.alba به ترتیب با 27، 14، 7 و 4 کلن انتخاب گردیده بودند. بررسی این خصوصیات به منظور مقدمه بررسی های بعدی در خصوص صنوبر، تولید نهال مناسب صنوبر جهت استفاده و توسعه صنوبرکاری ها با هدف افزایش تولید چوب و کاهش واردات چوب و ایجاد اشتغال در بخش ها و صنایع وابسته بوده است. در تجزیه و تحلیل آماری از نرم افزار SPSS و مقایسه میانگین ها (One-Way) و آزمون دانکن استفاده گردیده است. از لحاظ یکنواختی رشد میان کلن های مختلف، اختلاف معنی داری وجود داشته و عملیات کف بر کردن نیز تاثیر زیادی بر افزایش رشد و یکنواختی نهال ها در کلن های مختلف داشته است.
کلیدواژگان: استان مرکزی، صنوبر، خزانه سلکسیون، کلن، یکنواختی رشد، کف بر کردن -
صفحات 519-538
به منظور بررسی اثر سن پایه های مادری و تاثیر یک سال نگهداری بذر در انبار در رویاندن بذر بارانک در نهالستان، بذرهای 40 پایه بارانک در جنگل های سنگده ساری (ارتفاع از سطح دریا 1700 الی 2300 متر) در سال 1379 جمع آوری شده و در دو سال متوالی (1379 و1380) در گلدان های پلاستیکی کاشته و گلدان ها در فضای نهالستان اوریملک چوب فریم واقع در ارتفاع 1550 متری از سطح دریا قرار داده شدند. جوانه زنی بذر و زنده مانی نونهال ها طی دو سال بعد از هر یک از زمان کاشت های 1379 و 1380 بررسی شد. نتایج آزمون مقایسه میانگین ها نشان داد که اختلاف بین جوانه زنی سال اول بعد از هر یک از مراحل کاشت سالهای 1379و 1380 با هم در سطح (P<0.01) معنی دار است. تفاوت مجموع جوانه زنی دو ساله بعد از کاشت و زنده مانی نونهال های حاصل از دو زمان کاشت 1379 و 1380 با هم در سطح (P<0.01) معنی دار شد. مجموع تعداد بذرهای سبز شده از کاشت سال 1379، 9/22 درصد بیشتر از مجموع تعداد بذرهای جوانه زده از کاشت سال 1380 بود. مقدار کاهش جوانه زنی بین دو مرحله کاشت با افزایش قطر درختان و یا سن آنها رابطه مستقیم داشت به نحوی که کاهش جوانه زنی بذر درختان مسن بیشتر از درختان جوان بود. در هر یک از مراحل کاشت، بیشترین جوانه زنی در سال اول به بذرهای درختان میانسال واقع در طبقه قطری 30 مربوط می شد. بنابراین چنانچه از درختانی با قطرهای 26 الی35 بذر تهیه شود، بیشترین مقدار جوانه زنی در سال اول رخ خواهد داد. به علاوه، در این طبقه قطری، یک سال نگهداری بذر در انبار، کمترین مقدار کاهش قوه نامیه را به همراه خواهد داد.
کلیدواژگان: بارانک، نهالستان، قطر برابر سینه، رویاندن بذر، جوانه زنی، سال کاشت -
صفحات 539-564
هدف از اجرای این تحقیق تعیین اثر تاریخ کاشت بذر سدروس دیودارا (Cedrus deodara G. Don) بر کمیت و کیفیت تولید نونهال آن در خزانه بوده است. آزمایش به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با 6 تکرار و 6 تیمار بوده است که در طول چهار سال انجام گردید. نتایج بدست آمده آشکار می کند که: 1- تاریخ کاشت، سال اجرای تحقیق و اثر متقابل بین آنها بر تعداد بذرهای جوانه زده (پنجاه روز پس از کاشت) تفاوت معنی داری دارند (0/01<P). 2- تاریخ کاشت، سال اجرای تحقیق و اثر متقابل بین آنها بر تعداد بذرهای جوانه زده (هفت ماه پس از کاشت) تفاوت معنی داری داشته است (0/01<P). 3- تاریخ کاشت، سال اجرای تحقیق و اثر متقابل بین آنها بر متوسط ارتفاع نونهال ها (هفت ماه پس از کاشت) تفاوت معنی داری داشته است (0/01<P) 4- تاریخ کاشت، سال اجرای تحقیق و اثر متقابل بین آنها بر فراوانی طبقات کیفی نونهال های حاصل از کاشت بذر سدروس دیودارا در خزانه (بعد از هفت ماه) تفاوت معنی داری را نشان می دهند (0/01<P). 5- تیمارهای کاشت 15 و 5 اسفند ماه مناسب ترین زمان کاشت را به لحاظ تعداد بذرهای سبز شده و کیفیت نونهال های سبز شده نشان می دهند. پس از آن به ترتیب تیمارهای کاشت 25 اسفند و 5 فروردین ماه و سپس تیمارهای 15 و 25 فروردین ماه قرار دارند.
کلیدواژگان: سدروس دئودارا، نونهال، خزانه، کمیت و کیفیت، تاریخ کاشت، قوه نامیه -
صفحات 565-584
آزمایش و ارزیابی ویژگی های بذر درختان گردو (Juglans regia) در استان کردستان به منظور بررسی تنوع ژنتیکی درختان گردو از نظر برخی صفات مهم بذراجراء شده است. در این آزمایش تعداد 28 پایه برتر در 5 شهرستان و از هر پایه 10 عدد بذر به صورت تصادفی انتخاب و ویژگی های بذر شامل قطر بزرگ بذر، قطر کوچک بذر، وزن بذر، وزن مغز بذر، وزن پوسته چوبی، ضخامت پوسته چوبی و درصد مغز برای هر کدام از بذرها اندازه گیری و میانگین آنها محاسبه شد و اطلاعات و داده های بدست آمده در قالب آماری آشیانه ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان داد که میان نمونه های فوق در کلیه صفات مورد مطالعه اختلافات معنی داری وجود دارد. در میان نمونه های مورد بررسی پایه های گردو شهرستان های مریوان و پاوه با داشتن بالاترین مقدار وزن و درصد مغز و همچنین پایین ترین وزن و ضخامت پوسته چوبی مناسب ترین پایه ها جهت گزینش می باشند. برآورد همبستگی میان صفات نشان داد که همبستگی مثبت و معنی داری میان متوسط قطر بزرگ بذر با متوسط قطر کوچک، وزن متوسط بذر، وزن متوسط مغز و وزن متوسط پوسته چوبی وجود دارد، ولی متوسط قطر بزرگ با درصد مغز دارای همبستگی معکوس و معنی داری می باشد. متوسط قطر کوچک با وزن متوسط بذر، وزن متوسط مغز و وزن متوسط پوسته چوبی در سطح احتمال 1% و با درصد مغز در سطح احتمال 5% دارای همبستگی مثبت و معنی داری بوده اند. وزن متوسط بذر همبستگی مثبت و معنی داری با وزن متوسط مغز، وزن متوسط پوسته چوبی، ضخامت پوسته چوبی و درصد مغز داشته است. وزن متوسط مغز با وزن متوسط پوسته چوبی و درصد مغز دارای همبستگی مثبت و معنی داری بوده است. وزن متوسط پوسته چوبی با ضخامت پوسته چوبی دارای همبستگی مثبت و معنی دار، ولی با درصد مغز دارای همبستگی معکوس و معنی داری می باشد. ضخامت پوسته چوبی نیز با درصد مغز دارای همبستگی معکوس و معنی داری می باشد. به منظور پی بردن به میزان شباهت میان جمعیت ها بر اساس صفات مورد مطالعه تجزیه کلاستر (خوشه ای) بر روی داده های به دست آمده انجام گرفت که نتایج آن نشان داد که در مجموع گروه های شهرستان های سقز و سنندج دارای بیشترین شباهت با هم می باشند. در واقع در این مطالعه گروه های واقعی سه گروه مریوان، پاوه، سقز- سنندج و بانه است. بنابراین در مطالعات آتی می توان برای کاهش هزینه و وقت به جای پنج گروه یا شهرستان پاوه، مریوان، سقز، سنندج و بانه سه گروه انتخاب و مورد بررسی قرار داد.
کلیدواژگان: گردو، ویژگی های بذر، استان کردستان -
صفحات 585-612
در استان خوزستان حدود 350 هزار هکتار تپه های شنی و اراضی شنزار وجود دارد. برای جلوگیری از حرکت شن های روان طی 40 سال گذشته با انجام عملیات فیزیکی - شیمیایی و بیولوژیکی نتایج مطلوب و رضایت بخشی حاصل گردیده است تبعات مفید و متنوع اقدامات فوق با توجه به سابقه طولانی ، به ویژه برای استان خوزستان نیاز به تاکید ندارد، اما شرایط موجود ایجاب می کند که در کنار اقداماتی که با هدف حفظ ، احیاء، تقویت و اصلاح خاک ، توسعه پایدار و بهره برداری اصولی انجام می شود، با رعایت جمیع جوانب امر، از بعد اقتصادی آن «Silvo-pastorall» (تعلیف دام و استفاده از چوب برای مصرف روستاییان حاشیه نشین) نیز در برنامه های آتی مورد نظر قرار گیرد. بنابراین با استفاده از نتایج و مطالعات سازگاری انجام گرفته در مورد تعداد قابل ملاحظه ای از گونه های درختی و درختچه ای ، تعداد 3 گونه آکاسیا A. farnesiana, Acacia victoriae) و (A. acuminata که از درصد زنده مانی بالاتریی برخوردار بودند انتخاب و در قالب یک طرح آماری به صورت بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار (در هر تکرار 48 اصله نهال به فاصله کاشت 3*3 متر) از سال 1372 به مدت هفت سال در شرایط دیم به مرحله اجرا درآمد. طرز قرارگرفتن بلوک ها عمود بر جهت باد غالب منطقه درنظر گرفته شد. مولفه های درصد زنده مانی ، رشد ارتفاعی و قطری مبنای کار مورد بررسی بوده و نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که گونه Acacia farnesiana از لحاظ بقا نسبت به دو گونه دیگر با 62 درصد برتری داشته است . حداکثر میانگین رشد ارتفاعی و قطری به گونه Acacia victoriae با 3/78 متر و 5/3 سانتی متر اختصاص داشته است .
کلیدواژگان: تثبیت اراضی شنزار، بیابان زدایی، آکاسیا، ویکتوریا، فارنزیانا، آکومیناتا، زنده مانی، رشد، تامین علوفه -
صفحات 613-637
صنوبرها از جمله گونه های درختی هستند که با سرعت رشد قابل ملاحظه خود، توانایی تولید محصول زیادی را در دوره های کوتاه مدت دارا می باشند. چوب این درختان از ویژگی ها و خصوصیات منحصر به فردی برخوردار است که امکان استفاده از آن را در صنایع متعددی همچون تخته خرده چوب، کاغذسازی، کبریت سازی، تخته بری و غیره فراهم کرده است. هدف طرح حاضر، افزایش تولید در واحد سطح و امکان بهره برداری متوالی صنوبر در دوره های بهره برداری کوتاه مدت می باشد تا ضمن تولید چوب، درآمد صنوبرکاری را نیز افزایش دهد. در این طرح 18 کلن بومی و خارجی صنوبر دردو دوره بهره برداری 3 ساله مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرند. ابتدا تعداد 30 اصله قلمه از هریک از کلن ها تهیه و در فواصل cm150×60 کاشته می شوند. (طرح در قالب بلوک های کامل تصادفی، 3 تکرار به اجرا در می آید). در پایان هر دوره بهره برداری ابتدا مولفه های متعددی همچون درصد زنده مانی، تعداد جست های هر پایه، جست های بلندتر از 2 متر، قطر جست های قوی در دو محل یقه و میانه درخت و ارتفاع درختان اندازه گیری می گردد. سپس کلیه جست ها از محل یقه کف بر شده و توزین می گردند. وزن خشک مقطوعات نیز پس از خشک شدن مقطوعات در هوای آزاد تعیین و با استفاده از نمونه گیری قطعات کوچک و مراحل خشک کردن آزمایشگاهی در نهایت وزن خشک مقطوعات به دست می آید (توزین براساس مقطوعات تنه و سرشاخه ها به صورت مجزا صورت می گیرد). سپس در ادامه با توجه به طرح آماری موجود نتایج حاصله، تجزیه و تحلیل شده و روابط متغیرهای مختلف با همدیگر مورد ارزیابی و مطالعه قرار می گیرد. نتایج دو دوره سه ساله اجرای این طرح عبارتست از: بین کلن های مختلف از نظر عملکرد تولید در هکتار تفاوت های معنی داری وجود دارد. از میان 18 کلن فوق، کلن های P.e. 41/561 و P.e. triplo, P.e. costanzo با تولید 25/25،22/43 و22/65 تن در هکتار در سال ماده خشک بهترین بازدهی را داشته اند. با توجه به نتایج به دست آمده مشخص شد که در صورت بیشتر کردن فواصل و افزودن بر دوره زمانی بهره برداری و انجام تیمارهایی چون گزینش پایه های قوی و حذف جست های اضافی می توان از کلن های پرمحصول انتظار چوب های با قطر بسیار بیشتری را داشت که می تواند تامین کننده نیازهای صنایع کاغذسازی کشور باشد.
کلیدواژگان: صنوبر، کلن، جست، کوتاه مدت
-
Pages 495-518
The purpose of this study was to investigate the effects of bottom cutting on seedlings growth and to measure seedlings growth at different ages (1/1, 1/2 and 2/3 years) and their growth uniformity. For this reason 52 clones of native and axotic Populus species were planted in an experimental nursery. The seedlings were propagated by cutting method and planted at 120 × 30 cm space. The seedlings were cut at the second year of nursery plantation and their growth parameterrs were measurrd at end of the second and the third years growth period. The species were P. nigra, P. alba, P. euramericana and P. deltoides and their clones number were 27, 14, 7 and 4, respectively. The SPSS computer program and the T-Test method (Duncans Multiple Range Test) were applied for data statistical analysis. The effects of bottom cutting on seedlings growth increment and uniformity were significant. there was significant different between the seedlings growth in different clones.
Keywords: Populus, experimental nursery, Clone, Uniformity, cutting -
Pages 519-538
In 2000, fourty seed trees which were located at Sanghdeh Forest of Caspian Region with altitude ranged between 1700 to 2300 m-above sea level, were selected. 200 seeds were collected from each tree, subsequently. The seeds were sown in 2000 and in 2001 repeatedly, in plastic bage containg forest soil and kept in a forest nursery located at the same forest at 1550 m. above sea level altitude. Seed germination and seedling survival was measured in 2000 and 2001. According to T-Test data analysis, there were significant differences between seed germinatin and seedling survival of the treatments in both years. Total seed germination (TSG) in 2000 was 9.22% more than TSG in 2001. Seed germination was correlated significantly and negatively with the seed trees age and diameter. Seed trees with moderate age and at diameter class of 30 cm, performed the highest percentage of seed germination in 2000 (without seed storage). There was minimum reduction in seed germination for seeds collected from trees at moderate diameter class and stored for one year.
Keywords: Sorbus torminalis, seed tree, Age, germination, Storage -
Pages 539-564
The objective of this study was to find out the most suitable date of seed sowing in view point of seed germination and quantitative and qualitative growth of (Cedrus deodara) seedlings in forest nursery. The experiment was conducted, using randomized complete blocks design with six replicates and six treatments and repeated for four years. The results were as follows: 1- Sowing date, year of experiment and their interaction had significant effects (P<0/01) on number of germinated seeds, 50 days and seven months after sowing date. 2- Sowing date, year of experiment and their interaction had significant effects (P<0/01) on average height of seedlings, seven months after sowing date. 3- The best moderate and worst dates of seed sowing, in view points of seed germinated numbers and seedling quality were as follows: Best: 5 th March - 24 th february. Moderate: 15 th - 25 th March. Worst: 04 th - 14 th April.
Keywords: Cedrus deodara, seed sowing, germination, Seedling, quality -
Pages 565-584
Seeds of 28 elite walnut genotypes were collected from five sites to study their genetic variation. Ten seeds were selected randomly from each genotype to measure their quantitative characteristics, including grand and small diameter, weight, kernel weight and percentage and shell weight and thickness. The data were analysed, using the Nested Design Model. The results showed that there were significant differences between the genotypes for their quantitative characteristics. The genotypes from Marivan and Paveh were the superior for their highest kernel weight and percentage and their lowest shell weight and thickness. There were significant and positive correlations between average grand diameter with average small diameter, seed weight, kernel weight, shell weight and negative and significant correlation with average kernel percentage. The correlation between average small diameter and average seed weight, kernel weight and percentage, shell weight was positively significant. The correlation between average seed weight, and average kernel weight and percentage, shell weight and thickness was positively significant. There were significant and positive correlations between average kernel weight and average shell weight and kernel percentage. The correlation between average shell weight and average shell thickness was significant and positive, whereas its correlation with average kernel percentage was significant and negative. There is also significant and negative correlation between average shell thickness and average kernel percentage. The cluster analysis was applied to investigate the walnut populations’ similarity, based on the genotype seed characteristics. The most similar populations were from Saghez and Sanandaj sites.
Keywords: Juglans regia, seed, characteristics, Genetic variation -
Pages 585-612
There are about 350000 hectares of sand dunes and sandy lands in Khuzestan. During the past 40 years, different physical, chemical and biological operations were applied to stabilize these lands and the results were statisfactory. These operations were important in view point of soil conservation, environment rehabilitation and sustainable development, but not in view points of economical and social affairs. The trail was conducted to in troduce some multipurpose forest species in rainfed condition of semi-arid parts of Khuzestan and on sand dune lands. Three species of Acacia, including A. acuminata, A. farnesiana and A. victoriae were planted in 1993 under statistical design of Complete Blocks, with three replicates, at 3H3 m. spacing and against dominant wind direction. After seven years, the data were analyzed. The results showed that there were significant differences between the species. A. farnesiana had the highest percentage of survival (62%), wherease A. victoriae achieved the maximum rate of height and diameter growth (3.87 m. and 5.3 cm, respectively).
Keywords: sand dune stabilization, Acacia victoriae, A. farnesiana, A. acuminata, survival, Growth, forage -
Pages 613-637
Poplars are one of the tree species with high potential for producing large amount of wood at short period due to their fast growth ability. Because of their wood special and unique characteristics, they can be used in different industries such as particleboard, pulp, paper, match board. The aim of this study was to increase wood production in each area unit, produce wood continuosly at short rotation system and increase income of poplar growers. Overall, 18 native and exotic clones of poplar were investigated at three year rotation system and repeated for the same rotation period. The research was conducted under statistical design of Randomized complete Blocks with three replicates at Alborz - Karaj Research Centre. After each rotation period few tree parameters including survival%, shoot numbers, number of shoots having more than 2 m. height, diameter of vigorous shoots at stem collar and intemediate levels, height and shoot dry weight were measured. Statistical analysis of the two rotation periods showed that there were significant difference between the poplar clones for their yield per hectare. The clones P.e. 561.41, P.e. triplo and P.e. costanzo had the greatest dry biomass production (25.43, 25.22 and 22.65 ton/ha/yr, respectively). It can be concluded that increasing the trees space and rotation period, selecting the vigorous trees and prunning the extra shoots, result in high diameter growth and high pulp and paper production of the most out standing clones.
Keywords: Poplar, Clone, Shoots, Short-rotation
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.